Veel mensen gebruiken Blockchain en Distributed Ledger Technology (DLT) als synoniemen. Maar dat zijn ze niet! Blockchain is een vorm van DLT, dat een rijk eigen verleden heeft. Het verkennen van de DLT-geschiedenis zal u helpen om blockchain en DLT nog beter te begrijpen. Laten we een paar honderd jaar teruggaan in de tijd naar een klein eiland in de Stille Zuidzee genaamd Yap. De manier waarop de Yapezen met transacties omgingen is in feite een vroege implementatie van een gedistribueerd grootboek (‘distributed ledger’).
Het Yapese volk had een heel bijzondere vorm van valuta: Rai stenen. De grootste kon tot 3,6 meter hoog zijn en 4 ton wegen. Daardoor konden steenbezitters deze moeilijk bij zich dragen op zoek naar handel. Ze moesten een alternatieve manier vinden om de stenen te gebruiken als onderdeel van een transactie.
De Yapezen besloten elke steen te laten liggen waar hij op het eiland was. Ze pasten een systeem toe dat bijhield wie de eigenaar was van elke specifieke steen. Zolang je kon bewijzen dat je de eigenaar was van die steen, kon je een transactie voltooien. Kortom, het bewijs van eigendom was belangrijker dan het fysieke bezit van de Rai-steen. Dus, hoe hebben ze het gedaan? Welk systeem pasten ze toe om vast te stellen wie de eigenaar was van welke Rai-steen? Het antwoord op deze vraag is te vinden in hun gemeenschap.
Laten we aannemen dat persoon A een Rai-steen bezat die zich dicht bij een reusachtige boom op het eiland bevond. En persoon A wilde die ruilen voor voedsel met persoon B. Deze twee mensen kondigden dan hun voorgenomen transactie aan de stam aan. In het geval dat meer dan de helft van de aanwezige stamleden bevestigde dat persoon A de steen bezat, konden persoon A en persoon B de transactie afronden. En elk aanwezig stamlid maakte een mentale notitie dat persoon B de nieuwe eigenaar was van de Rai-steen die zich dicht bij de reusachtige boom bevond. Stamleden die niet aanwezig waren werden later op de hoogte gebracht van de transactie.
De Yapese had een specifiek persoon kunnen aanstellen om alle transacties en bijbehorende eigendomswisselingen bij te houden. In plaats daarvan kozen ze ervoor om collectief de eigendomsveranderingen bij te houden. Deze aanpak heeft een aantal voordelen:
We gaan nu kijken naar een moderne implementatie van een gedistribueerd grootboek. De stappen die we nemen zijn als volgt. Eerst zullen we een korte, ietwat technische beschrijving van blockchain geven. We vergelijken deze beschrijving met de implementatie op Yap en benoemen de overeenkomsten tussen beide implementaties. Maar wat is er dan modern aan de blockchain implementatie? Om dat te begrijpen duiken we in een paar eeuwen van boekhoudkundige innovaties.
Blockchain is een peer-to-peer gedistribueerd netwerk van knooppunten (computers). Elke knooppunt heeft een kopie van het grootboek, en ze onderhouden die kopie allemaal. Knooppunten zenden transacties uit naar het netwerk. Op basis van een consensusmechanisme beslissen de knooppunten welke transacties geldig zijn en welke niet. Knooppunten die een tijdje offline zijn ontvangen de laatste versie van het grootboek zodra ze weer online zijn. De Bitcoin-keten houdt op deze manier bij wie hoeveel Bitcoin bezit.
Laten we eens kijken naar de beschrijving uit de vorige paragraaf. We zullen enkele woorden en activiteiten opnoemen en deze koppelen aan de woorden uit de Rai-stenen implementatie.
Hoewel de termen enigszins verschillen, zijn de concepten achter beide implementaties gelijk. Het gaat om het valideren van transacties op basis van een correcte eigendomsregistratie. Een groep, in plaats van een centrale autoriteit, bepaalt welke transacties geldig zijn. Ze doen dat op basis van een methode die groepsconsensus wordt genoemd.
Ondanks de overeenkomsten zijn er een paar redenen waarom het Yapese systeem vandaag de dag niet zou werken. Privacy en schaalbaarheid zijn daar een voorbeeld van. In de huidige maatschappij is het niet acceptabel dat iedereen weet wie wat bezit. Privacy wordt zeer gewaardeerd. Bovendien is het menselijk brein gewoon niet in staat om de hoeveelheid transacties van vandaag de dag volledig en correct te onthouden.
Blockchain is een moderne oplossing voor moderne problemen. Laten we eerst eens kijken naar een paar eeuwen van boekhoudkundige innovaties en recente uitdagingen om beter te begrijpen hoe blockchain waarde toevoegt. De belangrijkste innovaties die in die periode zijn geïntroduceerd zijn ‘single entry’, ‘double entry’ en ‘triple entry accounting’.
Het ontstaan van de boekhouding hangt nauw samen met de invoering van tellen, geld en schrijven. Als zodanig is de geschiedenis van de boekhouding duizenden jaren oud en vaak gelinkt aan het oude Mesopotamië. De Mesopotamiërs begonnen met het registreren van voorwerpen en hoeveelheden op kleitabletten. De introductie van het grootboek dat eigendom en transacties vastlegde, stelde de mens in staat om buiten hun gemeenschap handel te drijven. Het grootboek stimuleerde de ontwikkeling van de handel en daarmee de ontwikkeling van kleine gemeenschappen tot dorpen, steden, landen, enzovoorts.
De tweede grote vernieuwing, het grootboek, introduceerde de begrippen debet en credit. Lucia Pacioli publiceerde in 1494 in Venetië een boek met de titel 'Particularis de Computis et Scripturis' (Latijn voor: 'Details van de berekening en registratie.') waarin de normen voor ‘Double entry’ nauwkeurig worden uitgelegd. Banken pasten deze normen toe door een centraal grootboek te creëren dat alle debet- en creditbedragen bijhoudt. Ze berekenden ook hoe ze konden bemiddelen tussen spaarders en kredietnemers terwijl ze een vergoeding verdienden. In de loop der tijd hebben de banken hun vermogen uitgebreid en hun gecentraliseerde rol als betrouwbare derde partij versterkt om monetaire transacties mogelijk te maken.
Een transactie wordt verondersteld altijd gelijkelijk op de grootboeken van de handelspartners te verschijnen. In werkelijkheid, nu de wereldhandel en de boekhouding steeds complexer worden, is dit niet waar. En fraudeurs hebben er veel belang bij om er omheen te werken. Er is dus een groeiende interesse in het vinden van een efficiënte methode die fouten en fraude voorkomt. Een methode die ervoor zorgt dat één enkele transactie op een onveranderlijke manier, met dezelfde gegevens, in de respectievelijke grootboeken wordt vastgelegd. Deze methode wordt 'Triple Entry Accounting’ genoemd.
De ontbrekende component in een systeem van ‘double entry accounting’ is een onveranderlijke, gedistribueerde registratie van transacties. De blockchain zorgt voor deze component. Waarom onveranderlijk? Om ervoor te zorgen dat niemand de gegevens kan wijzigen nadat de transactie heeft plaatsgevonden. Waarom gedistribueerd? Omdat het veel moeilijker is om invoer te manipuleren als je de boeken niet zelf controleert. Dus, wat biedt blockchain? Een digitale tijdsregistratie van elke transactie op een gedistribueerd grootboek.
Laten we ons even richten op het woord technologie in DLT (Distributed Ledger Technology). Blockchain maakt gebruik van cryptografie om transactieblokken te creëren en deze blokken op een onveranderbare manier met elkaar te verbinden. Het netwerk bestaat uit enorme hoeveelheden knooppunten die gezamenlijk het gedistribueerde grootboek onderhouden. De rekenkracht van alle deelnemende knooppunten is ook een zeer relevante technologiecomponent. Stelt u zich eens voor dat u de Yapese methode gebruikt om de uitdagingen van ‘double entry accounting’ op te lossen. Vrij onuitvoerbaar, toch? De knooppunten en de leden van de Yapese stam passen vergelijkbare principes toe. Maar het aan de mix toevoegen van cryptografie en gedecentraliseerde wereldwijde rekenkracht maakt van de blockchain een zeer krachtige Distributed Ledger Technology.
Aan het einde van dit artikel willen we graag een compacte samenvatting van onze conclusies tot nu toe delen. En geven we u een korte blik op de toekomst van DLT.
We zijn begonnen op het eiland Yap in de Stille Zuidzee. We eindigden met het noemen van cryptografie als kerntechnologie voor het maken van digitale tijdstempels voor transacties. Laten we eens kijken naar wat we onderweg hebben geconcludeerd.
Wat heeft de toekomst in petto als het gaat om DLT? Twee factoren spelen hierbij een rol: 1) De blockchaintechnologie is pas recentelijk (2008) geïntroduceerd, wat betekent dat er veel ruimte is voor verbeteringen, 2) Elke blockchain is een gedistribueerd grootboek, maar niet elke gedistribueerd grootboek is een blockchain. Veel mensen werken aan blockchaininnovaties, die in feite ook DLT-innovaties zijn. Het vinden van een efficiënt, effectief, snel, veilig en betaalbaar alternatief voor Bitcoin’s consensusmechanisme Proof of Work is slechts één voorbeeld van innovatie. Nieuwe en veelbelovende andere vormen van DLT zijn Directed Acyclic Graphs (DAG) en Hashgraph. Hedera's Hashgraph levert bijvoorbeeld enorme verbeteringen op het gebied van 'Transactions per Second' en 'Transaction confirmation times'.
Een decentrale toekomst kan op domeinen als supply chain, bouw, energie, en dus ook op de accountancy een grote impact kan hebben. Dit artikel beschreef Triple Entry Accounting als een decentrale component die een onveranderlijk verband legt tussen een reeks transacties. In theorie zijn alle bedrijven eerlijk en maken ze geen fouten, dus elke transactie heeft een gelijke vertegenwoordiging in elk grootboek. In werkelijkheid hebben we accountantskantoren die de jaarverslagen controleren. Stelt u zich nu eens voor wat het zou betekenen als er een gedecentraliseerd grootboek is dat een onveranderlijk verband biedt voor alle transacties in alle grootboeken. Zouden we nog steeds accountants nodig hebben in hun huidige rol?
Het bedrijf Pacio (ja, gebaseerd op de eerder genoemde Lucia Pacioli, beroemd om het schrijven van een meesterwerk over ‘double entry accounting’) werkt hard aan het leveren van Triple Entry Accounting (TEA) diensten. Dit type van dienstverlening zal zijn werkelijke potentieel pas bereiken als een flink aantal bedrijven meedoet. Of, zoals Pacio CEO David Hartley stelt in een blog op de Pacio site: ‘Het is hetzelfde probleem als de eerste telefoon. Het heeft alleen zin als er genoeg anderen zijn.’
Ik wil je graag uitnodigen om je feedback en suggesties te delen via hello@unblocktalent.com
